«Αργή ανάγνωση» όπως «αργό φαγητό»

Κίνημα επιστροφής στην «αργή ανάγνωση»

Ολοένα και περισσότερους υποστηρικτές σε όλο τον κόσμο κερδίζει το κίνημα της «αργής ανάγνωσης», που προτρέπει μαθητές και φοιτητές να σταματήσουν να διαβάζουν τα κείμενα βιαστικά, να εμβαθύνουν στην ουσία και να παρασυρθούν από την γοητεία των λέξεων.

Σε μία εποχή όπου οι άνθρωποι ξοδεύουν μεγάλο μέρος του χρόνου τους σερφάρουν στο Διαδίκτυο γράφουν μηνύματα στο κινητό τους και σε e-mail, ένας καθηγητής αγγλική φιλολογίας στο πανεπιστήμιο του Νιου Χάμσαϊρ ζητάει να χαλαρώσουμε τους ρυθμούς μας. Ο καθηγητής Τόμας Νιούγιρκ θεωρεί ότι ακολουθώντας πιο αργούς ρυθμούς θα κερδίσουμε περισσότερο νόημα και ευχαρίστηση από τον γραπτό λόγο.

Ο Αμερικανός καθηγητής δεν είναι ο πρώτος ή πιο προβεβλημένος υποστηρικτής του κινήματος «αργής ανάγνωσης», ωστόσο τα επιχειρήματά του γίνονται όλο και πιο σημαντικά σε έναν πολιτισμό και ένα εκπαιδευτικό σύστημα, που συχνά αντιμετωπίζει την ανάγνωση σαν ταχυφαγείο, το μάθημα της οποίας πρέπει να τελειώνει το συντομότερο δυνατό.

«Αργή ανάγνωση» όπως «αργό φαγητό»
«Βλέπετε στα σχολεία, όπου η ανάγνωση έχει μετατραπεί σε αγώνας δρόμου, θα δείτε παιδιά να διαγωνίζονται πόσες λέξεις προλαβαίνουν να διαβάσουν μέσα σε ένα λεπτό» αναφέρει ο κ. Νιούγιρκ και τονίζει: «Για τους μαθητές αυτό δείχνει κάτι για την ανάγνωση, ότι η ταχύτητα είναι το ζητούμενο».


Ο κ. Νιούγιρκ ενθαρρύνει τα σχολεία από το δημοτικό έως το πανεπιστήμιο να επιστρέψουν σε παλιές στρατηγικές, όπως η ανάγνωση δυνατά και η αποστήθιση προκειμένου οι μαθητές να αποκτήσουν μία πραγματική «αίσθηση» των λέξεων. Ο ίδιος χρησιμοποιεί τις τεχνικές αυτές στην τάξη του, όπου οι φοιτητές του είπαν ότι είχαν συνηθίσει τόσο πολύ να ξεφυλλίζουν και να προσπερνούν τις σελίδες στο Διαδίκτυο, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να συγκεντρωθούν όταν διαβάζουν τυπωμένα βιβλία.

Η ιδέα της «αργής ανάγνωσης» δεν θέλει να τους μαθητές να διαβάζουν όσο πιο αργά γίνεται. Είναι όπως και με το κίνημα του «αργού φαγητού», ο στόχος είναι η καλύτερη επαφή και σύνδεση των αναγνωστών με την πληροφόρησή τους, επισημαίνει ο Τζον Μιντέμα, ειδικός τεχνολογιών της IBM στην Οττάβα του Καναδά, του οποίου το βιβλίο «Αργή Ανάγνωση», που δημοσιεύθηκε το 2009 μελετά και παρουσιάζει το κίνημα.
Το παγκόσμιο κίνημα της «αργής ανάγνωσης»
«Το όλο θέμα δεν είναι οι μαθητές να διαβάζουν όσο πιο αργά γίνεται. Για μένα η 'αργή ανάγνωση' είναι να κάνουμε τον κόσμο να κουβαλάνε μέσα τους το βιβλίο» αναφέρει ο κ. Μιντέμα, ο οποίος αναφέρει ότι έχει γίνει λίγη έρευνα πάνω στην «αργή ανάγνωση», σ' αντίθεση π.χ. με την δυσλεξία. Ωστόσο, προσθέτει ότι το κίνημα κερδίζει συνεχώς έδαφος. Το βιβλίο «Το εγκώμιο του Αργού: Πως ένα παγκόσμιο κίνημα αλλάζει τον πολιτισμό της ταχύτητας» που εκδόθηκε το 2004, του Καρλ Ονόρε, είναι η συνειδητοποίηση του συγγραφέα ότι η εξάρτηση από την ταχύτητα(rushaholism) έχει ξεφύγει από τον έλεγχο, όταν πήγε να αγοράσει για τα παιδιά του τη συλλογή βιβλίων «μονόλεπτες ιστορίες για τον ύπνο»

Σε άρθρο που δημοσιεύθηκε το 2007 στο «Χρονικό της Ανώτατης Εκπαίδευσης», η αρθρογράφος για ουμανιστικές σπουδές του Harvard University Press, Λίντσεϊ Γουότερς, περιγράφει μία παγκόσμια αναγνωστική κρίση και καλεί σε μία «επανάσταση της ανάγνωσης».
«Αντί να διαβάζουμε εν τάχει τα βιβλία, θα πρέπει να επιβραδύνουμε λίγο, να γευθούμε τον αισθησιασμό της ανάγνωσης και να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να νιώσουμε την εμπειρία των λέξεων» γράφει η Λίντσεϊ Γουότερς.

Επιστροφή στην απομνημόνευση

Παρότι η «αργή ανάγνωση» και η εμβάθυνση στο κείμενο επισημαίνεται και ζητείται πάντα σε πανεπιστημιακό επίπεδο όσον αφορά κριτική λογοτεχνικών κειμένων και σε άλλους τομείς, ενώ περιστασιακά το ζητούν και σε δημοτικά σχολεία, υποστηρίζει ο κ. Μιντέμα.



Η Μέρι Έλλεν Γουέμπ, δασκάλα της τρίτης τάξης στο δημοτικό σχολείο του Ντούρχαμ, στο Νιου Χάμσαϊρ, βάζει τους μαθητές της να απομνημονεύουν ποιήματα μεγαλύτερα από 40 στοίχους, οι οποίοι στη συνέχεια τα απαγγέλλουν μπροστά στους συμμαθητές και τους γονείς τους. Το κάνει περισσότερο για να νιώσουν περήφανοι οι μαθητές της που κατάφεραν την απαγγελία, ωστόσο τονίζει ότι αυτή τη τεχνική βοηθάει τα παιδιά να κατανοήσουν ότι η δεύτερη ανάγνωση και η απομνημόνευση τα βοηθούν να κατανοήσουν το δύσκολο κείμενο.

«Η απομνημόνευση είναι από εκείνα τα στοιχεία που έχουν χαθεί, καθώς δεν ήταν στη μόδα εδώ και αρκετό καιρό», δηλώνει η κ. Γουέμπ.


www.kathimerini.gr με πληροφορίες από Aθηναϊκό πρακτορείο Ειδήσεων